Би МАН-ын гишүүн хэвээрээ л байна
УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн
2012.05.03

Би МАН-ын гишүүн хэвээрээ л байна

УИХ-ын гишүүн Ц.Да­ваасүрэн өчигдөр хэвлэлийн бага хурал хийсэн юм. Өнгөрсөн мягмар гаригт МАН түүнийг Бага хурлын гишүүнээс чөлөөлсөн нь дүрмээ зөрчсөн зүйл хэмээн тэр ярилаа. Энэ талаар түүнтэй ярилцав. 

-Таныг МАН Бага хур­лын гишүүнээсээ чө­лөөлчихсөн. Учир нь таныг УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва, Ч.Улаан, О.Чулуунбат нартай хамт намаасаа гарч бай­на гэж ойл­го­с­ных байх л даа...

-Тэгж далимдуулсан тал байгаа байх аа. Манай намын дүрмээр УИХ-ын гишүүн намын Бага хурлын гишүүн байх журамтай. Тэр тусмаа өнөөдрийг хүртэл би намын гишүүнээрээ бай­на. Тиймээс дүрэм зөр­чигджээ гэж ойлгож бай­на. Харин МАХН руу очоод намын гишүүнээ сэргээгээд орчихсон бол хасах нь аргагүй л дээ.

-Гэхдээ та намаас гарах бодолгүй байсан юм бол дээрх гурван гишүүнтэй хамт хэв­лэлийн бага хурал хийх шаардлагагүй байсан юм биш үү?

-Бидний дөрвөн ги­шүүн намын бүлгийн үйл ажиллагаанд оролцохгүй болсон талаараа л мэ­дээлэл өгөх зорилгоор хэвлэлийн бага хурал хийлгэсэн. Намаас гарах асуудалтай ямар нэг холбоо байгаагүй.

-Ер нь намаас гарах бодол байгаагүй гэж үү. Одоо яагаад өөр юм яриад байна вэ?

-Ямар өөр зүйл ярь­сан гэж. Намаас гарах зүйл яриагүй санагдана. Тийм шийдэл гарах дээ­рээ тулбал намайг дэм­жиж явдаг намынхаа мянга мянган гишүүнтэй ярилцаж байж шийднэ гэж хэвлэлийн бага хурал дээр хэлж байсан. Ер нь бидний эхнээсээ тавьсан асуудал  сайд огцруулах л байсан, түүнд би нэгд­сэн, тууштай байгаа. Ха­рин энэ асуудлаар на­мын шийдвэрээ дагаагүй гээд ямар нэг хариуцлага хүлээлгэвэл би бэлэн бай­гаа. Хийгээгүй алхмынхаа төлөө бол үгүй шүү.

-Фракц байгуула­хаас эхлээд та МАХН руу явсан гишүүдтэй санал нэг явсан юм биш үү?

-Албан ёсоор фракц байгуулж амжаагүй. Ярьц­гааж л байсан. Фракц бол нам дотроо л үйл ажиллагаа явуулдаг бүтэц. Одоо бол боломж­гүй болж. Бүх зүйл дээр бид хамт байсан гэсэн үг биш л дээ. Улс төрийн орчныг цэвэр, шударга байлгах, намаа нэгдмэл байлгах гэх мэт олон асууд­лаар бид нэг байр суурьтай байсан, цааш­даа ч төр, нийгэмдээ зөв хандлага тогтоох дээр нэгдмэл л байх болно.

-Бүлгээс гарна гэдэг чинь намаас гарна гэсэн үг биз дээ?

-Энэ хоёр бол өөр, өөр асуудал. Амьдрал дээр гарсан бодит жишээ татъя л даа. 2004 онд МАХН-АН хамтарсан Зас­гийн газар байгуулагдаж УИХ дахь бүдүүн бүлэг байгуулагдахад АН-ын дөрвөн гишүүн нэгдээгүй санагдана. Тэднийг на­маас гарсан гэж үзээгүй. Ер нь ард түмний төлөө­лөл болсон УИХ-ын ги­шүү­нийг УИХ дахь аль бүтцэд хамрагдаж, нэг­дэж, гарахыг УИХ-ын ту­хай хуулиар зохицуулдаг болохоос улс төрийн на­мын дүрмээр зохицуул­даг­гүй. Бид УИХ дахь шийд­вэр гаргадаг нэг бүтцэд оролцохгүй гэдгээ л мэдэгдсэн.

-Одоо тэгээд Ардын нам ч үгүй, МАХН ч үгүй болж байгаа хэрэг үү?

-МАН-ын гишүүн хэ­вээрээ л байна. Ард түм­ний төлөөллийг ганцаар­дуулна гэж юу байх вэ. Миний ард нутгийнхан, сонгогчид маань байж л байна. Намдаа авчирсан суудлыг нь ашиглачихаад эцэстээ "хажиглана" гэдэг чинь ёс зүйгүй хэрэг. Ер нь тэгээд ард түмний тө­лөөллийг шийтгэнэ гэдэг чинь сонгогчдыг нь хам­руул­сан л хэрэг болно доо.

-Ингэж байхаар МАХН руу явчихвал яасан юм...

-Намын гишүүнч­лэ­лийн асуудлыг тэр тусмаа ард түмний төлөөлөл болж яваа хүн гомдол, сэтгэл хөдлөл, атаа хорс­лоор шийдэх асуудал биш байх аа. Ер нь бол намаа нэгтгэх асуудлаар бидний дөрвөн гишүүний хувьд байр суурийн зөрүү байсан. Сонгуулийн да­раа ч юм уу, хэзээ нэг цагт нэгдэнэ дээ. Амьдрал баян шүү. Өөрийнхөө хуу­лиар зохицуулаад л явчихна.

-Хэвлэлийн хурлын дараа гурван ги­шүүн­тэйгээ цуг МАХН руу яагаад яваа­гүй юм бэ?

-Хэвлэлийн бага ху­рал дээр МАХН-ын ги­шүүнч­лэлээ сэргээх асууд­лаар шийдээгүй бай­гаа гэдгээ тодорхой хэлсэн дээ. Нөгөө талаар, би гурван нөхрөө хурлын дараа шууд явах гэж бай­гаа талаар тэр үед мэ­дээгүй, тэд маань ч надад энэ талаар ярьсангүй. Орой зурагтаар л мэдсэн.

-Бага хурлын ги­шүүн биш болсон учраас ирэх сонгуульд МАН-аас нэр дэвшихгүй гэсэн үг үү?

-Тийм далд санаа явааг үгүйсгэхгүй байна. Намын удирдлагуудаас энэ талаар тодруулна гэсэн бодолтой байгаа. Ер нь орон нутагт болсон хэлэлцүүлэг гэж өөрс­дий­гөө хуурсан инээдтэй л юм болсон сонсогдсон. Эцсийн дүндээ иргэдийн л саналыг авна шүү дээ. Бүгдийг нь мөнгөөр зохи­цуулна гэж ард иргэдээ басаж болохгүй.

-Намаасаа гарахгүй гэдгээ удирд­лагууд­даа хэлж тайлбар­лах хэрэг­тэй болж байна аа даа?

-Гараагүй байгаа хүн чинь юуг нь хэлдэг юм.

-Тэгвэл таныг Бага хурлын гишүүнээр да­хин батламжлах болов уу?

-Бага хурлын гишүү­нээс татгалзах шийдвэр би гаргаагүй. Намайг чө­лөө­лөх шийдвэр гарга­сан хүмүүсийн л шийдэх асуудал.

-Одоо та ямар алхам хийх гэж байна?

-Итгэл хүлээлгэж, тө­лөөллөө болгосон нут­гийнхан, надтай цугтаа явж, дэмжиж ирсэн жирийн гишүүд, дэмжигч­дийнхээ саналыг харгал­заж байж шийдлээ гарга­на даа. Энэ бол бидний хамтын шийдэл байх болно.