УИХ-ын чуулганы /2025.04.03/-ны өдрийн хуралдаанаар Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн Б.Жаргалан:

Өнгөрсөн намар олон удаагийн төслийн хэлэлцүүлэг, төслийн тодотголын хэлэлцүүлэг хийсэн. Тэр хүрээнд олон асуудлууд гарсан. Миний хувьд тухайн үед гарсан асуудлуудыг засч залруулах шугамаар Хууль тогтоомжийн хууль, УИХ-ын Хуралдааны дэгийн тухай хууль зэрэг хуулиуддаа нэгмөр өөрчлөлт оруулахаар ажлын хэсэг гарсан гэж ойлгосон.  

Асуудлууд нь төсвийн тухай хуулийг дагалдуулаад холбогдолтой холбогдолгүй хуулийн төслүүд оруулж ирээд дорвитой хэлэлцүүлэхгүйгээр хамтад нь баталдаг тухай. Мөн яаралтайгаар орж ирсэн олон хууль тогтоомж дээр олон нийтийн хэлэлцүүлэг хийгдэхгүй, хуулийн төслийн шүүсийг нь шахаж чадахгүй байгаа тухай яригдсан. Түүнчлэн дэгтэй холбоотой, цаг хугацаатай холбоотой олон асуудлууд байсан.

Асуудлуудын зарим нь тусгагдсан байна. Нөгөөтэйгүүр тунхгийн шинж чанартай олон зүйл харагдлаа. Хүний эрх, эрх чөлөөг хангах олон зүйл заалт оруулсан ч зарим нь үнэлгээ хийхэд хүндрэлтэй зүйлс байх шиг байна. Энэ хууль батлагдсанаар хууль санаачлагчийн хувьд хууль санаачлах процесс хэр удаашралтай болох вэ? Хэр хөнгөн шуурхай байх боломжтойг Д.Энхтүвшин гишүүн асуугаад байгаа юм. Санаа нь зөв ч янз бүрийн шаардлагууд тавихаар ач холбогдолтой, ач холбогдолгүй маш их хэмжээний цаас үйлдвэрлэгдээд, энэ нь зарим талаараа хүнд суртал болоод хууль санаачлах үйл явцыг удаашруулж байгаа хэлбэр болж магадгүй гэсэн болгоомжлол гишүүдэд байх шиг байна. Үүнийг бодолцож үзээрэй. УИХ-ын Дэгийн тухай хуультай нь хамт асуудлыг багцаар нь оруулаад ирсэн бол сайн гэж харж байна.

Хууль тогтоомжийн тухай хуульд хийсэн хэрэгжилтийн үр дагаврын үнэлгээ гэж бий юу? Энэ тал дээр ямар асуудлууд хөндөгдөж байгаа вэ? Яригдсан судалгаа, шинжилгээ, үнэлгээ нь хэр үр өгөөжтэй байсан бэ?

Сая Байнгын хорооны хурал дээр нэмэлт өөрчлөлтөөр орж ирсэн хуулийг нь дэмжилгүй, дагалдах хуулиудыг нь дэмжчихсэн байна. Энэ мэтчилэн бидэнд дэгтэй холбоотой асуудлууд байна.